Służba kobiet w kościele

Służba Kobiet w Kościele

1. Zmiany społeczne i kulturowe

Jeśli popatrzymy na historię kobiet, to jest to historia ucisku. Kobiety były traktowane jako własność mężczyzn (ojców, mężów) w prawie wszystkich kulturach, musiały walczyć o prawa do wykształcenia, pracy zarobkowej, prawa polityczne. Dopiero początek XX wieku zaczyna wprowadzać zmiany w statusie kobiet. W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze w 1918 roku.

Lata 60-te to okres zmian kulturowych, prawnych, ekonomicznych i politycznych w zachodnim świecie. Jest to też okres  rozwoju feminizmu, ruchu społecznego, który wyrósł z przekonania, że kobiety doznają niesprawiedliwości z powodu swojej płci. Wywołało to dyskusję i szereg zmian prawnych.

Możemy mieć wyobrażenie, że obecna dyskusja o miejscu kobiet w służbie w kościele i ich coraz większe zaangażowanie jest związane z przemianami społeczno-politycznymi XX wieku, feminizmem. Nic bardziej błędnego, wszystkie ruchy religijne związane ze szczególnym działaniem Ducha Świętego charakteryzowały się w wylaniem darów duchowych na kobiety, postulatami równości i wolności w służbie w kościele zgodnie z powołaniem.

Śledząc historię ruchów przebudzeniowych, początków ruchu zielonoświątkowego, ruchów charyzmatycznych, można powiedzieć, że gdzie działa Duch Święty, tam jest wolność, tam każdy człowiek służy w zgodzie ze swoim obdarowaniem, tam gdzie wchodzi struktura i religia, wraca niesprawiedliwość i dzielenie ludzi.

W ruchu zielonoświątkowym ograniczenia dotyczące służby kobiet- kaznodziejstwo i przywództwo związane było z powrotem do teologicznego nauczania opartego na pojedynczych fragmentach Pisma Świętego.

2. Biblijne nauczanie :

Równość kobiet i mężczyzn  wynikająca ze stworzenia – Ks. Rodzaju 1, 26-28

• Kobieta i mężczyzna stworzeni na obraz Boga
• Zadanie, by panować nad ziemią, zarządzać ją, jako wspólne powołanie dla rodzaju ludzkiego

Upadek człowieka  wypacza tę równość i pojawia się panowanie, dominacja  jednego człowieka nad drugim – rozdz. 3,16, która to dominacja w najgorszym swoim wydaniu prowadziła do wykorzystania i znęcania się nad kobietami, czego Bóg nigdy nie aprobował.

ST prezentuje patriarchalny model społeczny, ale już w prorockich tekstach pojawia się zapowiedź nowego przymierza, gdzie Bóg wyleje swojego Ducha na całą ludzkość, synów i córki, sługi i służebnice.

Równość potwierdzona przez Jezusa

Jezus wprowadza zmianę w traktowaniu kobiet, traktuje je tak samo jak mężczyzn:

• Godność przywrócona kobietom poprzez przyjście Jezusa na świat przez kobietę
• Rozmowa teologiczna z Samarytanką
• Obmycie nóg przez prostytutkę, potraktowanie jej z szacunkiem
• Nauczanie Marii siedzącej u jego stóp,
• Kobieta jako pierwszy świadek jego zmartwychwstania

Nauczanie Nowego Testamentu -Ap. Paweł Gal. 3,28

„Nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika ani człowieka wolnego , nie ma już mężczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie”

Jezus przywraca równość wszystkim ludziom – ludzie wszystkich ras, klas społecznych i płci są przed Bogiem równi. Nie ma miejsca na jakiekolwiek faworyzowanie czy dyskryminowanie. Odkupienie znosi przekleństwo grzechu.

Dopełnianie się kobiet i mężczyzn

Równość nie oznacza identyczności, zachowujemy swoją tożsamość, a kobiety i mężczyźni nie są tacy sami. Różnimy się i dopełniamy się nawzajem pod względem różnych cech psychicznych i fizycznych. Mamy też różne role w społeczeństwie, ale musimy pamiętać, że te role są związane z kulturą, w której żyjemy i nie wolno nam się godzić na stereotypy, które powstały w kulturze niesprawiedliwości patriarchalnej (zwyczaj to nie Dziesięć Przykazań).

Drugi opis stworzenia  Rodz.2, 18-22, podkreśla te różnice, ale nie możemy ich odczytywać  w kontekście upadku, który nastąpił później. Kobiety i mężczyźni musza się szanować i uzupełniać, odkrywając swoje różnice, dopełniając się. Nie walcząc ze sobą czy przejmując cechy charakterystyczne dla drugiej płci –  tutaj z pewnością potrzebne jest dyskusja, a nie powrót do dawnych podziałów ról.

Ef.5,23, 1 Kor 11,3  – idea męskiego przywództwa ( małżeństwo)

• biblijne przywództwo nie jest związane z władzą, poddanie się przywództwu nie oznacza podporządkowania, uzależnienia czy niewoli
• Słowo „władza” nigdy nie zostało użyte do opisania roli męża, a „posłuszeństwo” do opisania roli żony, troska i odpowiedzialność a nie kontrola i władza .
• „Słabszy rodzaj” –  troska, odpowiedzialność i ochrona kobiet. (J.Stott) Choć kobiety mają wiele innych cech, jednak łagodność, wrażliwość, cierpliwość, czułość kobiet zasługują na ochronę.

„W świecie opętanym przez władzę takie cechy zasługują na szacunek i wsparcie, ponieważ bardzo łatwo je zlekceważyć i zniszczyć.”

– podstawowym prawem i obowiązkiem kobiety i mężczyzny jest poznawanie siebie, swoich talentów, bycie sobą i używanie darów w służbie światu.

Służba i Przywództwo w kościele

• wszyscy jesteśmy powołani do służby, to wezwanie dla wszystkich naśladowców Chrystusa (Mk 10,45)
• Zakaz nauczania przez kobiety jest wywiedziony z 1Tm 2,2, „kobiety na zgromadzeniach niech milczą” i „nie wolno im nauczać ani przewodzić nad mężem” oraz I Kor. 14, 34 „kobiety na zgromadzeniach niech milczą”

– W Biblii jest wiele przykładów kobiet, które pełniły role przywódcze i nauczały:

ST prorocy i prorokinie Miriam, siostra Mojżesza, Hulda za czasów króla Jozjasza, Debora-sędzia w Izraelu (2 Król. 22, 11 2 Krn. 34, 19 Wj. 15,20, Sdz.4i5)

– Jezus nie powoływał kobiet na apostołów, ale po swoim zmartwychwstaniu to im nakazał iść i powiadomić innych, przekazać dobrą nowinę, ewangelię.

– W NT jest wiele kobiet wymienionych jako usługujących i znaczących w służbie:

– Prorokinie, córki Filipa

• Modlące się i prorokujące kobiety w Koryncie
• Współpracownicy apostoła Pawła- Akwilla i Pryscylla, którzy „wyłożyli mu drogę pańską”  Dz. 21,9; 1 Kor 11,5, Dz 2,17, Dz.18,26)
• Ewodia i Syntycha z Filippi, które apostoł Paweł nazywa „współpracownikami” Fil.4,2
• List do Rzymian 16, wymienionych jest osiem kobiet, także Junia (wyróżniająca się między apostołami)

W pierwotnym kościele kobiety pełniły funkcje związane z ich powołaniem przez Boga, natomiast nie instytucjonalne – nie było to możliwe w ówczesnym systemie społecznym. Pytanie, czy to nie kościół powinien walczyć z każdą niesprawiedliwością i przywracać Boży porządek w świecie, na ile to możliwe.

Może warto spojrzeć na te fragmenty jako na zalecenia porządkowe, wielomówstwo, przeszkadzanie innym poprzez pytania i komentarze, głoszenie fałszywej nauki, dominacja nad innymi, pycha, to rzeczy, których należy się wystrzegać, nie tylko powinny robić to kobiety, ale też mężczyźni.

Jak rozumiemy przywództwo?

– Czy kapłan? W NT- powszechne kapłaństwo, nie potrzebujemy osoby, która w naszym imieniu przedstawia nas Bogu? Żydowscy kapłani po nawróceniu nie pełnili tych samych ról w zborach.

– Czy zastępca Chrystusa na ziemi? Skończoność i doskonałość dzieła Chrystusa.

– Czy przywódca jako postać dominująca, na wzór Mojżesza, Dawida czy innych władców?

Czy tak, jak Jezus nauczał,  sługa wszystkich? Dlaczego taki model miałby dyskwalifikować kobiety? To, że władza kościelna dąży do wyniosłości,  autokracji i rządzenia innymi ludźmi, nie oznacza, że to jest biblijny model.

W liście do Tym. nie ma mowy o zakazie przywództwa kobiecego, ale dominowania nad mężczyznami, co pozostaje w sprzeczności z zasadą pokory w Królestwie Bożym i nauczaniem Jezusa o tym, czym jest służba.

3. Boże powołanie- kobiety w ruchach przebudzeniowych

Jeżeli Bóg obdarza kobiety darami duchowymi, powołuje je do służby, jeśli kobiety służą i wykorzystują swe talenty dla dobra kościoła, to udawanie, że to się nie dzieje, czy odmowa rozpoznania i upoważnienia ich do tego przez kościół, jest udawaniem, że rzeczywistość jest inna niż ta, którą widzimy, a także sprzeciwianiem się Bożemu działaniu w kościele.

Wszędzie tam, gdzie służba nauczania, kierowania, ewangelizacji wiązała się z Bożym powołaniem i obdarowaniem darami, które były rozpoznane przez kościół, kobiety były w potężny sposób używane przez Boga.

• Ruch kwakrów XVII i XVIII wiek ( równość kobiet i mężczyzn, wzajemny szacunek, osobista odpowiedzialność za relację z Bogiem, posiadanie odpowiednich darów Ducha jako czynnik uprawniający do pełnienia funkcji przywódczych i działalności misyjnej.
• Przebudzenie metodystyczne w Anglii (1739-1760) – „emancypacja kobiet zaczęła się od Johna Wesleya”
• Ruch abolicjonistyczny w USA (1861-1865), nowa interpretacja fragmentów Biblii w oparciu o całości nauczania- każda nierówność jest wbrew Bożemu zamierzeniu
• Ruch uświęceniowy – koniec XIX w ( biblijna równość na podstawie Gal 3,28, z powodu odkupienia (zdjęcie przekleństwa kobiet), z faktu wylania Ducha Świętego podczas Pięćdziesiątnicy na kobiety i mężczyzn.

Phoebe Palmer „kościół pod wieloma względami przypomina kwaterę cmentarną dla ubogich, na której pogrzebane są dary kobiet i jakże  wielu innych osób”.

Catherine Mumford Booth – założycielka Armii Zbawienia

Katherine Bushnell, misjonarka w Chinach, potem w USA działaczka piętnująca handel kobietami w celach seksualnych

Hannah Whittal Smith (1820-1906) sufrażystka, walcząca o przyznanie prawa wyborczego kobietom, zaangażowała się w tę sprawę dzięki ewangelii.

Kobiety zaangażowane w ruch misyjny i ruch uzdrowieńczy w XIX wieku, spotkania prowadzone dla tysięcy osób.

• Przebudzenie zielonoświątkowe początek XX wieku

Agnes Ozman -przebudzenie w Topeka

Lucy Farrow, która przyjechała na Azusa Street, by modlić się o napełnienie Duchem Świętym

• Kobiety zakładały i prowadziły kościoły, szkoły biblijne, misje, ewangelizacje.

• Korea- zbór Yonggi Cho, pod koniec XX wieku  90% z ponad 50 tys. Liderów grup domowych to były kobiety.

Pod koniec XX wieku i na początku XXI wiele kobiet odczuwa rozbieżność między odczuwanym powołaniem do przywództwa,  a ograniczeniami narzucanymi przez istniejące struktury. Gdzie jak głowy hydry ciągle pojawia się dyskusja, czy nauczanie i przywództwo kobiet jest biblijne. Wracamy do punktu wyjścia, gdy zaczynamy toczyć dyskusje, które odbyły się na początku XX wieku.

4. Stanowisko Assemblies of God USA

https://ag.org/Beliefs/Position-Papers/The-Role-of-Women-in-Ministry

5. Stanowisko KZ w sprawie służby kobiet

https://sienna.waw.pl/2000/04/24/sluzba-kobiet/

Prawo Wewnętrzne

https://kz.pl/wp-content/uploads/2020/02/Prawo_Wewnetrzne_KZ-2019.pdf

Pastor Pomocniczy

Art. 21.1. W Zborze o liczebności przekraczającej stu członków można powołać Pastora Pomocniczego. Pastor Pomocniczy

powinien odpowiadać takim samym kwalifikacjom jak Pastor. Pastorem pomocniczym może zostać diakonisa.

2. Pastora Pomocniczego powołuje Naczelna Rada Kościoła na wniosek Pastora zatwierdzony przez Radę Starszych. 3. Pastor Pomocniczy podlega Pastorowi, który określa zakres jego działania i kompetencje.

4.Pastor Pomocniczy może zostać odwołany przez Naczelną Radę Kościoła na wniosek Pastora zatwierdzony przez Radę Starszych.

Duchowni

Art. 38.1. Duchownymi Kościoła są: diakoni i prezbiterzy.

Pismo od PN do pastorów z dnia 1 października 2019, po głosowaniu Synodu  – „przeciwstawię się próbom poszerzania uprawnień kobiet do sprawowania urzędów kościelnych”